یادداشت | تک فرزندی و همزیستی با حیوانات نشانه چیست؟

به گزارش سرویس فرهنگی اجتماعی خبرگزاری رسا، غربی‌ها با استفاده از رسانه و تبلیغات، فرزند آوری و دوری از حیوانات خانگی را برای خانواده‌های خودشان نهادینه می‌کنند و این زنگ خطر را به هر نحوی یادآور می‌شوند، ولی برای کانون گرم خانواده‌های ایرانی نگه داری از سگ به جای فرزند را بنیان می‌نهند.

نکته قابل تامل و زنگ خطر برای خانواده‌های ایرانی فقط نگه داری از سگ نیست بلکه جایگزینی سگ به جای فرزند است، عوامل مختلفی بر انسان اثر می‌گذارد تا به تک فرزندی روی بیاورد، اما فرهنگ بسیار مهم است.

در گذشته داشتن فرزند زیاد نشانه خانواده سالم‌تر بود و این اصلا ارتباطی به وضعیت معیشتی خانواده نداشت، اما در حال حاضر به خاطر فرهنگی که از غرب آمده فرزندان دیگر مایه‌ی خوشبختی و شیرینی کانون گرم خانواده‌ها نیستند، یک شاهزاده است که پدر و مادر در خدمت او هستند، از طلوع خورشید تا غروب این پدر و مادراند که در بیرون از خانه به فعالیت‌های افتصادی می‌پردازند و تربیت طفل معصوم شان را به سگ، مهد کودک و یا مادربزرگ‌ها می‌سپارند و می‌پندارند که سبک صحیح زندگی مدرن این است.

تبدیل فرزندپروری به نگهداری از حیوانات معضل جدی است

باتوجه به افزایش خانواده‌های تک فرزند، یکی از آسیب‌هایی که دامنگیربرخی ازاین خانواده‌ها شده، تن دادن به نگهداری وهمزیستی باحیواناتی مثل سگ می‌باشد. این خانواده‌ها به دنبال راه چاره‌ای می‌گردند تا با پرکردن اوقات تنهایی فرزند، خودرا از سختی‌های تربیت فرزند، ارتباط وابراز محبت به او برهانند. متأسفانه انتخاب هم بازی از جنس حیوانات برای فرزندان یکی از راه‌هایی است که در این چندساله روبه فزونی نهاده و همین موضوع سبب می‌شود ارتباطی عاطفی میان فرزندان با حیوانات خانگی ایجاد شده و به‌عنوان یک فرهنگ غلط به نسل‌های آینده منتقل شود.

یکی از آسیب‌های جدی در سال‌های اخیر در جامعه، موضوع خلأ‌های عاطفی و تغییر ساختار‌های خانوادگی و عدم علاقه زوج‌ها به فرزندآوری است. این موضوع که با بهانه‌های مختلف در جامعه در حال تسری است، سبب شده تا خانواده‌ها علاقه‌ای به ورود فرزند به زندگی خود نداشته و در واقع با گسست هسته‌های خانوادگی و تبدیل زندگی سنتی به مدرن، مظاهر زندگی مدرن نیز به درون خانواده‌ها راه پیدا کرده و با تبلیغ فراوان شبکه‌های ماهواره‌ای و جریان‌های ایجاد شده در فضای سایبری، تبدیل فرزندپروری به نگهداری از حیوانات به یک معضل جدی در جامعه ایرانی تبدیل شود.

این آسیب آنجا نمود بیشتری می‌یابد که برخی از خانواده‌ها برای سرگرمی تک‌فرزندان خود، به دنبال راه چاره‌ای می‌گردند تا با پرکردن اوقات تنهایی آنها، خود را از سختی‌های ارتباط با کودکان و ابراز محبت به آن‌ها برهانند. انتخاب همبازی از جنس حیوانات برای فرزندان یکی از راه‌هایی است که در این چندساله روبه فزونی نهاده و همین موضوع سبب می‌شود ارتباطی عاطفی میان فرزندان با حیوانات خانگی ایجاد شده و به‌عنوان یک فرهنگ غلط به نسل‌های آینده منتقل شود.

ترس از فرزندآوری به‌عنوان پدیده‌ای در بین خانواده‌ها رسوخ کرده است

روی آوردن به نگهداری حیوان به جای فرزند به این دلیل است که ترس از فرزندآوری به‌عنوان پدیده‌ای در بین خانواده‌ها رسوخ کرده است. مساله نگهداری از حیوانات معضلی است که افراد را درگیر کرده تا جایی که افراد در جامعه به جای آنکه با هم ارتباط بیشتری داشته باشند، از هم دور شده‌اند و تنهاتر شده‌اند، اما برای گریز از این تنهایی به جای فرزند، سراغ نگهداری از حیوانات رفته‌اند و جای خالی فرزند را با حیواناتی مثل سگ، گربه و... پر کرده‌اند.

برای این موضوع باید فکر کرد. باید فرهنگ‌سازی شود و امکانات لازم برای افراد جامعه فراهم شود تا به جای آنکه به سراغ نگهداری از حیوانات باشند با فرهنگ خودمان آشنا شوند و کانون خانواده را محکم‌تر کنند.

هم بازی با حیوانات باعث منزوی و گوشه گیری فرزندان می‌شود

متاسفانه همبازی کودکان مان سگ‌هایی شده اند که در علم روان شناسی باعث منزوی و گوشه گیری فرزندان مان می‌شوند. نگه داری از حیوانات خانگی به یک چشم و هم چشمی تبدیل شده و شاهدیم که اگر هر خانواده‌ی ایرانی یک سگ را در میان فرزندان خود بزرگ نکند لقب عقل مانده را خواهد داشت.

ماجرا به همین جا ختم نمی‌شود، فاجعه وقتی رخ می‌دهد که غربی‌ها با استفاده از رسانه و تبلیغات، فرزند آوری و دوری از حیوانات خانگی را برای خانواده‌های خودشان نهادینه می‌کنند و این زنگ خطر را به هر نحوی یادآور می‌شوند، ولی برای کانون گرم خانواده‌های ایرانی نگه داری از سگ به جای فرزند را بنیان می‌نهند.

غربی‌ها به طور واضح و مستقیم بیان می‌کنند که سگ پدر و مادری از جنس انسان می‌خواهد و همین حیوان به اصطلاح باوفا می‌تواند همدم و هم خواب کودکان تان باشد، آنان موهبتی عظیم و نعمتی بزرگ مثل خواهر و برادر که می‌تواند تاثیر به سزایی در روند رشد و زندگی فرزندان داشته باشد را از خانواده‌های ایرانی حذف و سگ را تئوریزه ‌می‌کنند و قانون تک فرزندی، سبک زندگی غربی که هیچ شباهتی با فرهنگ غنی ایرانی و اسلامی ندارد را در قالب unconditional love یا عشق بدون قید و شرط نسبت به حیوانات را نهادینه می‌کنند.

گونه‌های جدید خانواده در ایران

در ایران متاسفانه گونه‌های جدید خانواده در حال شکل گیری است؛ مانند مجردی یا زوج زیستی که در این میان کودک نقشی ندارد. باید دانست این تغییرات یک شبه شکل نگرفته است  و این یکی از مهم‌ترین پیامد‌های تک فرزندی است که در آینده‌ای نه چندان دور با جامعه‌ای که نام مدرنیته را به دوش می‌کشد و رو به پیری می‌رود و همچنین جوانانی با گرایش مصرف گرایی و بدون مهارت مواجه خواهیم بود.

خواهر و برادر برای کودک هیچ جانشینی ندارد. شما هر قدر مطالعات تربیتی داشته باشید نمی‌توانید جای کسی را پر کنید که قدرت ایفای نقش او را ندارید،  در خانواده‌های پر جمعیت همبستگی بین اعضای خانواده بیشتر است، خواهر‌ها و برادر‌ها پشتیبان روحی یکدیگر در تمام طول زندگی هستند. داشتن برادر و خواهر این امکان را به کودکان می‌دهد که هویت خود را شکل بدهند؛ چرا که آن‌ها به کمک بودن در کنار خواهر و برادر خود راحت‌تر می‌توانند شخصیت شان را بشناسند و آن را بسازند.

آسیب‌های تک فرزندی

پایین بودن امید به زندگی

در خانه‌هایی که پر فرزند است امید به زندگی بیشتر است. در خانه‌ای که یک فرزند وجود دارد، با تب این فرزند پدر ومادر تب می‌کنند، از ناراحتی او همه ناراحت می‌شوند با مریضی او مریض می‌شوند و همواره نگران هستند که نکند او را از دست بدهند و یا اینکه نگرانند که اگه خود والدین از دنیا بروند این فرزند آینده اش چه می‌شود. ولی در خانه‌هایی که فرزندان زیادی دارند دیگر این فضای نگرانی و احساسی وجود ندارد ویک فضای منطقی‌تر و عاقلانه‌تر حاکم است و والدین بیشتر وقت و فکرشان را به تربیت فرزندان معطوف می‌دارند و حتی پدر و مادر این آرامش را دارند که اگه یک روزی از دنیا بروند خواهر و برادرانی هستند که همدیگر را حمایت می‌کنند

پر توقع شدن فرزند

یکی از آسیب‌های تک فرزندی توجه بالاتر از نیاز به فرزند است که فرزند را پر توقع بار می‌آورد که این توقع زیاد چه از پدر و مادر و چه از جامعه می‌تواند باشد. اگر چند فرزند داشته باشیم این توجه و محبت بین چند فرزند تقسیم می‌شود و محبت، توازن پیدا می‌کند. پدری که از سرکار به منزل می‌آید و تنها تک فرزندش را می‌بیند و از محبتش او را فراوان می‌بوسد وقتی بوسه‌ها زیاد شد و محبت و توجه بیش از اندازه به فرزند شد باید انتظار داشت که فرزند به پدر بگوید بابا برایم کامپیوتر یا تبلت یا... می‌خری؟

تربیت نادرست

تعدد فرزند در تربیت صحیح فرزندان نیز موثر است. معمولا بی تجربه بودن والدین برای اولین فرزند، مشکلاتی برای کودک بوجود می‌آورد، ولی در فرزندان بعدی به دلیل بالارفتن تجربه و دانش تربیت در والدین، تربیت کردن فرزندان بعدی راحت‌تر خواهد شد. پدر و مادر‌هایی که اولا، وقت برای فرزندان می‌گذارند و ثانیا، دانش تربیت را بالا می‌برند، اگر چند فرزند داشته باشند این در تربیت صحیح کمک می‌کند، ولی اگر مورد اول و دوم یعنی وقت و دانش کافی را داشته باشند، ولی تک فرزند باشند در تربیت آسیب بوجود می‌آید، چون در تک فرزندی همانطور که گفته شد شدت محبت برای یک فرزند بالا خواهد بود و اورا پر توقع و لوس بار می‌آورد و در همه مسائل اوراپرتوقع خواهد کرد، چه در خرید، چه در توجه و..، ولی که اگر چند فرزند داشته باشیم در تمام امور این هجمه‌ی محبت تقسیم خواهد شد.

امر و نهی‌های زیاد والدین

چون بچه‌ای که تک است بیشتر دیده می‌شود اشتباهاتش هم نمایان‌تر خواهد بود و انتظارات والدین هم بالا می‌رود و در نتیجه امر و نهی والدین نیز بالا می‌رود.

لجبازی کودکان

وقتی امرونهی والدین بالا می‌رود زمینه لجبازی در فرزند زیاد می‌شود. در خانواده‌های با فرزندان بیشتر این موارد کمتر است. در این تک فرزند‌ها گاهی اوقات لجبازی‌ها تا دوران ازدواج و مسائل بعد از ازدواج با همسر خود نیز کشیده می‌شود

پرخاشگری

دلیل پرخاشگری می‌تواند چند عامل باشد؛

 تک بودن و بیکاری، بیکاری بستر پرخاشگری را فراهم می‌کند

توقع بالای فرزند، چون کانون محبت والدین است

 لوس شدن حاصل از کانون توجه قرار گرفتن فرزند؛

البته چه بسا در خانواده‌هایی که فرزندان بیشتری دارند هم لجبازی و پرخاشگری وجود داشته باشد، ولی احتمالش کمتر و درمانش راحت‌تر است.

عدم رشد اخلاقی

اگر تک فرزند پسر باشد، چون بیشتر در کنار مادر قرار می‌گیرد بیشتر، رفتار‌های دخترانه پیدا می‌کند و دخترانه تربیت می‌شود. طبق روایت امیرالمومنین (علیه السلام) انسان‌ها بر مرام و منش همنشین خود هستند. به همین دلیل به والدین گفته می‌شود برای فرزندان همبازی و همنشین آورده شود

پرعیب شدن تک فرزند

گاهی اوقات این کم فرزندی و یکنواختی در زندگی مشکلاتی را برای خود فرزند بوجود می‌آورد و آن‌ها را پرعیب می‌کند از جمله این عیب‌ها عبارتند از:

 جاه طلبی

تک فرزند ها، چون همیشه تک و مرکز توجه بوده اند مغرور و متکبر می‌شوند و جاه طلب می‌شوند، حتی در مدرسه اگر دانش آموزی در درس تک باشد و همه توجه‌ها به سمت او باشد غرور پیدا می‌کنند و می‌گویند هیچ کس به من نمی‌رسد.

انزوا طلبی

تک فرزند‌ها بدلیل خلوت بودن خانه و تنها بودنشان همیشه به کار خودشان مشغول بوده اند و امروزه دیده می‌شود که تلوزیون و بازی‌های کامپیوتری تنها تکیه گاه آن‌ها شده و ترجیح می‌دهند اینگونه با فضای بیرون ارتباط برقرار کنند. حتی در مهمانی‌ها تبلت خود را گرفته و به گوشه‌ای می‌روند و خود را سر گرم می‌کنند و، چون فعالیت و تحرک ندارند این موارد باعث چاقی‌های مفرط نیز می‌شود. ولی در خانواده‌های شلوغ این فعالیت ها، دنبال هم کردن و‌ها کشتی گرفتن‌ها بیشتر است و وقت وانرژی بیشتری را از فرزندان می‌گیرد.

نداشتن روحیه تلاش

مشکل بعدی این فرزندان تک، چون همیشه تک بوده اند زیاده خواه بار می‌آیند، برخی از جوانان ما، چون تک بوده اند وابسته والدین خود شده اند و انگیزه تلاش درونشان از بین رفته و سراغ کار و سختی‌های خارج از خانه نمی‌روند و والدین نیز از سر دلسوزی به تک فرزندشان آن‌ها را به سختی و کار وادار نمی‌نمایند.

نداشتن قدرت حل مشکلات

انسان موجود اجتماعی است، و در اجتماع با فراز و نشیب‌ها مواجه می‌شود و در صدد حل آن‌ها بر می‌آید. در خانواده‌هایی که چند فرزند وجود دارد گهگاه بین فرزندان کشمکش بوجود می‌آید و فرزندان برای حل مشکلات تلاش می‌کنند و قدرت حل مساله در آن‌ها بالا می‌رود، ولی در خانواده‌های تک فرزند والدین همواره فرزند خود را مورد حمایت قرار می‌دهند و مشکلات فرزند را والدین حل می‌کنند. در آینده این فرزند در مدرسه و محیط‌های بزرگتر جامعه قادر به حل مشکلات خود نخواهد بود و همیشه نیازمند دخالت والدین برای حل مشکل خود است./918/ی702/س

محرم آتش افروز